Καζάνι που βράζει!

Αναστάτωση προκάλεσε σε παραγωγούς και καταναλωτές του παραδοσιακού ελληνικού ποτού, του τσίπουρου, το οποίο μπήκε στο «στόχαστρο» των ευρωπαϊκών θεσμών.

Υποχρεωτική είναι πλέον η ανάγκη εύρεσης µίας φόρµουλας η οποία θα βοηθάει τους καζανάδες να παράγουν µία µικρή ποσότητα τσίπουρου για ιδιοκατανάλωση, ενώ από την άλλη θα κλείνει το «παράθυρο» σε ένα κύκλωµα που λυµαίνεται εδώ και χρόνια το ειδικό καθεστώς φορολογίας των «διήµερων» και έφερε τελικώς στην πόρτα µας το τελεσίγραφο της Κοµισιόν για εξίσωση του ΕΦΚ του τσίπουρου µε τα υπόλοιπα αλκοολούχα ποτά (ουίσκι κ.λ.π.).

Το πρόβληµα αυτό λιµνάζει εδώ και χρόνια και αποτελεί τροχοπέδη για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου και της ποιότητας του προϊόντος, ενώ ως γνωστών κατά καιρούς έχουν στηθεί ευκαιριακές επιτροπές και έχουν κοινοποιηθεί κλαδικές εκθέσεις από τον ΙΟΒΕ που δείχνουν απώλεια εσόδων 55 εκατ. ευρώ ετησίως λόγω του συγκεκριµένου κυκλώµατος, ωστόσο το υπουργείο Οικονοµικών κώφευε.

Στην παραπάνω λογική, που θα σέβεται παράλληλα την κοινοτική νοµοθεσία και θα παρέχει στην Ελλάδα αντίστοιχες, µε τα υπόλοιπα κράτη-µέλη, εξαιρέσεις προστασίας παραδοσιακών εθνικών προϊόντων, είναι οι αιτιάσεις από την ελληνική πλευρά.

Τι ζητάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Επιτροπή ζήτησε από την Ελλάδα να τροποποιήσει το καθεστώς φόρου για το τσίπουρο αλλά και την τσικουδιά. Η Κομισιόν ζητά να σταματήσει η παραγωγή, διακίνηση και κατανάλωση της τσικουδιάς, η οποία θα φορολογείται πλέον όχι ως παραδοσιακό ποτό, σήμα - κατατεθέν της Ελλάδας, αλλά όπως τα ακριβά, ξένα εμφιαλωμένα ποτά, η βότκα, του ουίσκι κ.α.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά αφενός την κατάργηση της έκπτωσης 50% στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης για το εμφιαλωμένο τσίπουρο και αφετέρου την κατάργηση και του μειωμένου συντελεστή που ισχύει για τους «διήμερους αποσταγματοποιούς», ο οποίος είναι στο 6% του κανονικού συντελεστή φόρου κατανάλωσης.

Οι κανόνες της Ε.Ε. προβλέπουν ότι ο ίδιος συντελεστής φόρου κατανάλωσης θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλα τα προϊόντα που παρασκευάζονται από αιθυλική αλκοόλη. Εξαιρέσεις ή παρεκκλίσεις προβλέπονται ρητώς από τη νομοθεσία της ΕΕ και πρέπει να ερμηνεύονται αυστηρά. Η Ελλάδα δεν έχει κάποια παρέκκλιση για το τσίπουρο ή την τσικουδιά. Η Επιτροπή πιστεύει ότι και τα δυο καθεστώτα αποτελούν παράβαση της σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ για τον φόρο κατανάλωσης και επίσης ευνοούν ένα αλκοολούχο ποτό εγχώριας παραγωγής έναντι των αλκοολούχων ποτών που παράγονται σε άλλα κράτη μέλη. Αυτό αποτελεί παράβαση των κανόνων της ΕΕ σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών.

Το αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής λαμβάνει τη μορφή αιτιολογημένης γνώμης. Σε περίπτωση έλλειψης ικανοποιητικής απάντησης εντός δυο μηνών, η Επιτροπή μπορεί να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ.

Αφανισμός μιας παράδοσης αιώνων

Όπως γίνεται αντιληπτό, αν ισχύσουν όλα τα παραπάνω που απαιτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τότε είναι σίγουρο ότι τα παραδοσιακά ποτά της Ελλάδας οδηγούνται σε αφανισμό και μάλιστα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Μια παράδοση αιώνων και ένα γνήσιο παραδοσιακό ποτό, το τσίπουρο θα αποτελεί πλέον ανάμνηση, όπως και η παράδοση των ρακοκάζανων, ενώ ανυπολόγιστη θα είναι η οικονομική ζημιά που θα προκληθεί στους πληγέντες και απογοητευμένους ποικιλοτρόπως τα τελευταία χρόνια αμπελουργούς.

«Αυτήν τη χαρά που είχαμε τόσα χρόνια να απολαμβάνουμε το τσίπουρο, το παραδοσιακό μας ποτό, θα αναγκαστεί ο κόσμος να την περιορίσει σημαντικά και ανάλογα με την περίπτωση να την χάσει. Δεν θα μπορεί να το πληρώσει» μας λέει ο αποσταγματοποιός από τις Βαρβάρες Χρήστος Ντόβας.

«Εφόσον επιβληθεί ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, τότε δεν θα μπορεί να το αγοράσει ο συμπολίτης μας και έτσι θα μειωθεί η παραγωγή μας. Εμείς που έχουμε ρακοκάζανα, θα υποστούμε οικονομική ζημιά και από την μείωση της παραγωγής και από την μείωση της πώλησης του τσίπουρου. Για κάποιους από εμάς είναι ένα έσοδο με το οποίο ζούμε τις οικογένειές μας» τονίζει ο Χρήστος Ντόβας, τον οποίο βρήκαμε εν ώρα δουλειάς στο ρακοκάζανο.

Επίσης ο αποσταγματοποιός από την Αγία Βαρβάρα μας επισήμανε ότι «εμείς τα αμπέλια τα βάλαμε με ποικιλίες που δίνουν το συγκεκριμένο ποτό. Αν δεν μπορούμε να το προωθήσουμε, τότε θα πρέπει είτε να αλλάξουμε ποικιλίες, είτε παραγωγή».

Στο ίδιο πνεύμα εκφράζονται και άλλοι αποσταγματοποιοί της περιοχής. Όπως μας ανέφεραν, αν θεσπιστούν τα παραπάνω, ακόμα και ένα μικρό καφενείο σε ένα ορεινό χωριό της Ημαθίας αναγκαστικά θα σερβίρει τσίπουρο αντί για 1-2 ευρώ σε τιμές τουλάχιστον 4-5 ευρώ! Τιμές απρόσιτες φυσικά, που θα καταστήσουν το αγαπημένο παραδοσιακό ποτό των Ελλήνων... απαγορευμένο για την τσέπη! Το τσίπουρο στο εμπόριο θα είναι πανάκριβο. Σε καφενεία και εστιατόρια δεν θα το παραγγέλνει σχεδόν κανείς πλέον λόγω τιμής. Όλα αυτά σημαίνουν πρακτικά πως θα σταματήσουν να είναι ενεργοί οι παραδοσιακοί καζανάρηδες, αφού δεν θα έχει νόημα να βγάζουν τσίπουρο το οποίο θα πωλούν σε τιμές ανάλογες με αυτές της βότκας και του ουίσκι!

Παραδοσιακό προϊόν

Τέλος οι αποσταγματοποιοί υποστηρίζουν ότι:

1. Το τσίπουρο και η τσικουδιά συνιστούν ένα παραδοσιακό προϊόν, που συνδέονται με την παραδοσιακή διατροφή μας και αποτελεί μέρος της πολιτισμικής ταυτότητάς μας.

2. Δεν πρόκειται για βιομηχανικό προϊόν, όπως ισχυρίζονται μερικοί. Είναι καθαρά αγροτικό προϊόν. Συνιστά μέρος του κύκλου της καλλιέργειας των αμπελιών μας και συμβάλλει στη μικρή βελτίωση του εισοδήματος του αμπελουργού.

3. Δεν κερδοσκοπούν με την παραγωγή και διακίνηση του προϊόντος. Οι κερδοσκόποι κρύβονται αλλού. Πίσω από το λαθρεμπόριο που γίνεται στα σύνορα της χώρας μας με συγκεκριμένες βαλκανικές χώρες.

4. Το μεγαλύτερο μέρος της διακίνησης γίνεται και άνευ ανταλλάγματος ενόψει του μικρού μεγέθους αμπελουργικού κλήρου και της μεγάλης εσωτερικής διασποράς.

5. Ακόμα συνιστά μέσο προβολής και διαφήμισης του τόπου μας.