Έτοιμοι για νέους αγώνες...

ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ (ΡΕΠΟΡΤΑΖ) ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ "ΒΕΡΟΙΑ" (01/09/25)

Έντονη αναστάτωση έχει προκαλέσει στον νομικό κόσμο η επικείμενη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την εισαγωγή αυστηρότερου πλαισίου εξετάσεων για την απόκτηση της δικηγορικής ιδιότητας, καθώς και νέες διαδικασίες αξιολόγησης των εν ενεργεία δικηγόρων. Η εξαγγελία της κυβέρνησης για ένα νέο, πιο απαιτητικό σύστημα πρόσβασης και επαγγελματικής ανέλιξης των νομικών, έχει ήδη συναντήσει την σθεναρή αντίδραση των Δικηγορικών Συλλόγων, ενώ προκαλεί εύλογα ερωτήματα για το εύρος και τον στόχο των προτεινόμενων αλλαγών.

Πιο δύσκολη η είσοδος στο επάγγελμα

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, το Υπουργείο Δικαιοσύνης επεξεργάζεται ένα νέο εξεταστικό σύστημα, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από το φθινόπωρο του 2026. Οι εξετάσεις για την απόκτηση της δικηγορικής ιδιότητας θα πραγματοποιούνται υπό την εποπτεία πανεπιστημιακών καθηγητών και ανώτατων δικαστικών λειτουργών, με στόχο, όπως σημειώνεται, την ενίσχυση του κύρους και της αξιοπιστίας της διαδικασίας.

Το νέο καθεστώς προβλέπει επίσης διαδοχικές αξιολογήσεις των ήδη ενεργών δικηγόρων, οι οποίες θα αποτελούν προϋπόθεση για την παράστασή τους σε ανώτερα δικαστήρια, όπως το Εφετείο και ο Άρειος Πάγος. Η εισαγωγή αυτών των "κόμβων" αξιολόγησης επιχειρεί, κατά την κυβέρνηση, να λειτουργήσει ως μηχανισμός ποιοτικής αναβάθμισης του επαγγέλματος και περιορισμού του αριθμού των δικηγόρων που ασκούν πλήρη δικαιώματα.

Στόχος ο περιορισμός του «υπερπληθωρισμού» των δικηγόρων

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης δικαιολογεί τις αλλαγές επικαλούμενο την υπερπροσφορά νομικών που έχει καταγραφεί τα τελευταία χρόνια. Κατά κυβερνητικές πηγές, ο υπερπληθωρισμός οδηγεί σε συνθήκες επαγγελματικού κορεσμού και, σε αρκετές περιπτώσεις, σε υποβάθμιση των παρεχόμενων νομικών υπηρεσιών.

Ωστόσο, η εξήγηση αυτή δεν πείθει το σύνολο του νομικού κόσμου, καθώς, όπως υποστηρίζεται, τα αίτια του κορεσμού είναι πιο σύνθετα και αφορούν την έλλειψη στρατηγικής στον ευρύτερο σχεδιασμό της δικαιοσύνης και την καθυστέρηση υλοποίησης δομικών μεταρρυθμίσεων.

Σφοδρή αντίδραση από την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων

Η απάντηση των θεσμικών οργάνων των δικηγόρων υπήρξε άμεση και ιδιαίτερα αιχμηρή. Η Συντονιστική Επιτροπή της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της Ελλάδος, σε ανακοίνωσή της στις 8 Αυγούστου, εξέφρασε την έντονη αντίθεσή της στην αποσπασματική παρέμβαση του Υπουργείου.

Όπως επισημαίνει, ήδη λειτουργεί ομάδα εργασίας στο Υπουργείο, με συμμετοχή και εκπροσώπων των δικηγόρων, που επεξεργάζεται τη συνολική αναμόρφωση του Κώδικα Δικηγόρων. Η Ολομέλεια καταγγέλλει ότι η κυβέρνηση παρακάμπτει τον διάλογο, ενεργώντας μονομερώς, παρά το γεγονός ότι τα ζητήματα των εξετάσεων και των προαγωγών είναι απολύτως συνυφασμένα με την αυτορρύθμιση του επαγγέλματος, όπως επιτάσσουν και διεθνείς συμβάσεις που έχει κυρώσει η χώρα.

«Η Συντονιστική Επιτροπή εκφράζει την έντονη αντίθεσή της στην αποσπασματική αυτή πρωτοβουλία του Υπουργείου και θεωρεί ότι οι αλλαγές στον Κώδικα Δικηγόρων θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ενιαία και όχι αποσπασματικά.

Τα ζητήματα αυτά (διαγωνισμού και προαγωγών) αφορούν πρωτίστως το δικηγορικό σώμα και τα θεσμικά του όργανα, όπως σαφώς συνάγεται τόσο από την πρόσφατα κυρωθείσα και από τη χώρας μας, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σύμβαση για την προστασία του επαγγέλματος του Δικηγόρου όσο και από την ανάγκη αυτορρύθμισης του δικηγορικού επαγγέλματος, η οποία εξασφαλίζει την ανεξαρτησία του και διασφαλίζει το Κράτος Δικαίου» αναφέρεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση της Συντονιστικής Επιτροπής των Δικηγορικών Συλλόγων.

Στέργιος Σουροβίκης: "Ποιον κοροϊδεύουν;"

Με ακόμη πιο αιχμηρό τόνο, ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ημαθίας, Στέργιος Σουροβίκης, έθεσε ζήτημα πολιτικής σκοπιμότητας και στρέβλωσης της πραγματικής διάστασης του προβλήματος:

«Αντί να διορίζονται δικαστές και να ενισχύεται η Δικαιοσύνη, στήνονται νέες εξεταστικές διαδικασίες για τους δικηγόρους», δηλώνει χαρακτηριστικά.

Ο κ. Σουροβίκης επισημαίνει την παραδοξότητα του μέτρου, συγκρίνοντας την κατάσταση με άλλες επιστημονικές ειδικότητες, όπου δεν απαιτούνται εξετάσεις για την έναρξη επαγγελματικής δραστηριότητας, ενώ καταγγέλλει την κυβέρνηση για επικοινωνιακή διαχείριση και αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης.

«Η λύση για τα προβλήματα στη δικαιοσύνη είναι ο διορισμός ικανού αριθμού ικανών δικαστών και όχι οι εξετάσεις για τους δικηγόρους. Δεν υπάρχει κανένα επάγγελμα στο οποίο χρειάζεται να δώσεις εξετάσεις για να ξεκινήσεις μια δραστηριότητα. (Γιατροί, Πολιτικοί Μηχανικοί, Αρχιτέκτονες κλπ). Για τους δικηγόρους συνεχώς εξετάσεις κι εμπόδια. Είναι άδικο και προδήλως αλυσιτελές μέτρο. Θα βρεθούμε και πάλι στις επάλξεις» μας είπε ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ημαθίας.

Ανοιχτό μέτωπο και με... την ανώτατη εκπαίδευση

Δεν περνά απαρατήρητη η αντίφαση στην κυβερνητική στρατηγική: Την ώρα που αναζητεί τρόπους περιορισμού της ροής νέων δικηγόρων στην αγορά, η ίδια η Πολιτεία προωθεί τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, όπου θα είναι δυνατή η διδασκαλία νομικών σπουδών. Η τάση αυτή εγείρει νέες ανησυχίες ότι η αγορά θα δεχτεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση στο μέλλον, και ενισχύει τις ενστάσεις περί επιλεκτικής στόχευσης του κλάδου των δικηγόρων.

Προς σύγκρουση ή συνεννόηση;

Το νομοσχέδιο αναμένεται να παρουσιαστεί επισήμως εντός του φθινοπώρου, με στόχο να τεθεί σε εφαρμογή εντός του 2026. Μέχρι τότε, αναμένεται να ενταθεί ο θεσμικός διάλογος — ή, όπως δείχνουν οι πρώτες αντιδράσεις, η σύγκρουση.

Ήδη, στους δικηγορικούς συλλόγους γίνεται λόγος για κινητοποιήσεις, ενώ δεν αποκλείεται το ζήτημα να εξελιχθεί σε μετωπική αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και νομικού κόσμου.

Το μόνο βέβαιο είναι πως οι αλλαγές που προωθούνται δεν αφορούν μόνο τους φοιτητές ή τους νέους νομικούς, αλλά επαναπροσδιορίζουν συνολικά το επαγγελματικό μέλλον του δικηγόρου στην Ελλάδα.

ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ (ΡΕΠΟΡΤΑΖ) ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ "ΒΕΡΟΙΑ" (01/09/25)