Το "θαύμα" της Δοβρά

Στην σημερινή εποχή οι περισσότεροι άνθρωποι θέλοντας να καταδείξουν την σκληρότητα της ζωής χρησιμοποιούν την φράση «θαύματα δεν γίνονται». Κι όμως υπάρχουν παραδείγματα στην καθημερινότητά μας, μαρτυρίες που αναφέρονται σε θαύματα. Και ένας τόπος θαυμάτων είναι στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Βέροια.

Ένας τόπος που τα τελευταία χρόνια αναβαθμίστηκε σημαντικά τόσο ως περιβάλλοντας χώρος, όσο και σε υποδομές. Είναι ο τόπος όπου φιλοξενούνται σημαντικά πρόσωπα της ορθοδοξίας. Από το 2005 η αδελφότητα του μοναστηριού συνδέθηκε με τον νεοφανή Άγιο της Ρωσικής γης, Άγιο Λουκά τον Ιατρό και Θαυματουργό επίσκοπο Συμφερουπόλεως. Η Ιερά Μονή κατέχει ένα τεμάχιο Ιερού λείψανο του Αγίου.

Τα πολλά θαύματα και η έντονη παρουσία του Αγίου στο μοναστήρι και στην γύρω περιοχή έκαναν τον Άγιο αμέσως γνωστό και με πρωτοβουλία του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Βέροιας, Νάουσας και Καμπανίας κ. Παντελεήμονα και με την υποστήριξη ευλαβών χριστιανών εγείρεται η πρώτη μεγάλη εκκλησία προς τιμή του Αγίου Λουκά του Ιατρού, τουλάχιστον στην Ελλάδα, μέσα στον χώρο της Ιεράς Μονής, όπου ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να προσκυνήσει τα χαριτόβρυτα λείψανά του.

Το Μοναστήρι της Επανάστασης

Για το έργο που έγινε και γίνεται στην Παναγία Δοβρά και για άλλες άγνωστες στο ευρύ κοινό πτυχές, μιλήσαμε με τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονα.

«Η Παναγία Δοβρά έχει μια ιστορία. Ένα αρχαίο μοναστήρι του 12ου αιώνα. Πλην όμως είχε αρκετές περιπέτειες. Από εκεί ξεκίνησε το 1822 η επανάσταση της περιοχής μας η οποία βέβαια απέτυχε, αλλά ήταν νικηφόρα με την έννοια ότι σκοτώθηκαν πολλοί τούρκοι, η μονή καταστράφηκε αλλά ελάχιστες ζωές χάθηκαν σε σχέση με την πανωλεθρία που έπαθαν οι τούρκοι» μας είπε ο Σεβασμιότατος και τονίζει:

«Στην συνέχεια φυτοζωούσε. Το 1844 ξαναχτίζεται το μοναστήρι με νέα κτήρια και κελιά. Το 1947 εδόθη να γίνει Παιδούπολη για τα ορφανά του πολέμου. Μια ωραία παιδούπολη από την οποία αποφοίτησαν πάρα πολλά παιδιά και με τις σχολές και τα εργαστήρια που διέθετε. Αυτό κράτησε μέχρι το 1985, όταν και ακυρώθηκαν όλες οι παιδουπόλεις. Και δυστυχώς γιατί αυτή η ωραία παιδούπολη έγινε νεκρούπολη. Ισοπεδώθηκαν τα ωραία ξύλινα κτήρια με ελβετικές προδιαγραφές.

Το 1994 που ήρθα εγώ, είδα μια πολύ ωραία περιοχή, αλλά ερειπωμένη. Μέσα στην ψυχή μου είπα και προσευχήθηκα: Παναγία μου αυτόν τον τόπο να τον δώσουμε ζωή. Ποτέ δεν είχα σκεφτεί ότι η αδελφότητα που σήμερα είναι εκεί θα δημιουργούσε αυτό που υπάρχει εκεί, αυτό το μεγάλο προσκύνημα. Αυτό οφείλετε στην αγάπη των πατέρων οι οποίοι αγάπησαν τον τόπο. Δεν βρήκαν τίποτα, δεν υπήρχε νερό, ούτε φως, ούτε ένα κρεβάτι. Και όλα έγιναν από την αρχή με την αγάπη και την εργατικότητα των πατέρων.

Έτσι άρχισε να λειτουργεί η Παναγία Δοβρά με καινούργιο κτήριο, με το ναό ανακαινισμένο».

Ο Θαυματουργός Άγιος Λουκάς

Παράλληλα με τα έργα εξωραϊσμού στην Παναγία Δοβρά, έγινε ένα σημαντικό βήμα που μετέτρεψε το μοναστήρι σε πόλο έλξης για το πανελλήνιο. Ο νεόδμητος Ιερός Ναός, αφιερωμένος στον Άγιο Λουκά τον Ιατρό. Τον Θαυματουργό. Για την «διαδρομή» αυτή ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης μας είπε:

«Μέχρι πριν από δέκα χρόνια ο Θεός έφερε κοντά μας τον Άγιο Λουκά. Μέσα από τα θαύματά του. Πήγα εγώ, έκανε ένα θαύμα σε πρόσωπο της οικογενείας μου. Αυτό μας δημιούργησε αυτήν την ιδιαίτερη αγάπη και τον θαυμασμό προς τον Άγιο Λουκά.

Βέβαια είχε αρχίσει να έρχεται ο κόσμος στο μοναστήρι και ο ναός της Παναγίας άρχισε να μας φαίνεται μικρός. Θέλαμε να κάνουμε μεγαλύτερο ναό για να καλύπτει τις ανάγκες. Μετά που αρχίσαμε να ψάλλουμε την παράκληση του, είπαμε να κάνουμε έναν ναό να τον αφιερώσουμε στον Άγιο Λουκά.

Το δέχθηκαν όλοι και έγινε ο σημερινός κάτω ναός, τον οποίο κάναμε με δικά μας προσωπικά έξοδα, αλλά δεν είχε τελειώσει. Όταν θελήσαμε να ζητήσουμε την βοήθεια ανθρώπων, ο κάτω ναός έγινε στο άψε σβήσε και κάναμε το πρώτο πανηγύρι».

Δωρεά της οικογένειας Συμεών Παναγιωτίδη

Στην συνέχεια της συζήτησής μας, ο Σεβασμιότατος ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτικός. Αναφέρθηκε σε πρόσωπα και πράγματα. Ακόμα και σε θαύματα που έγιναν.

«Στην συνέχεια και πάλι με θαυμαστό τρόπο έγινε ο επάνω ναός, χωρίς να βάλει το μοναστήρι ούτε ένα ευρώ. Ο επάνω ναός έγινε εξ ολοκλήρου με θαύμα του αγίου σε μία οικογένεια που ανέλαβε να κάνει το έργο αυτό.

 Όσον αφορά τους τρούλους που φαίνονται χρυσοί, αλλά δεν είναι, έγιναν και αυτοί από την οικογένεια αυτή. Πρόκειται για την οικογένεια του Συμεών Παναγιωτίδη. Είδε θαύμα στην οικογένειά του. Η σύζυγός του ήταν σε ενδιαφέρουσα κατάσταση και κινδύνευε και η γυναίκα και το παιδί που κυοφορούσε. Ήδη είχε βοηθήσει στον κάτω ναό καθώς με δικά του έξοδα τοποθετήθηκαν οι πόρτες και τα παράθυρα. Μόλις μου είπε το πρόβλημα, του είπα ότι δεν θα τον αφήσει ο άγιος. Την αγάπη που έχει ο Άγιος Λουκάς για τα μικρά παιδιά και τις εγκυμονούσες γυναίκες θα του την έδινε. Ανάλογο θαύμα έγινε και με την ανεψιά μου.

 Έτσι πήγαν όλα καλά για την οικογένεια του Συμεών Παναγιωτίδη, με την γυναίκα του και το παιδί να είναι υγιέστατοι. Μάλιστα το παιδί όταν γεννήθηκε το έδωσε το όνομα Λουκάς. Κατόπιν με δικά του έξοδα και συνεργεία ξεκίνησε και έκανε τον επάνω ναό, με την βοήθεια και φιλικών οικογενειών. Εμείς δεν είχαμε καμιά ανάμιξη στην εκτέλεση των εργασιών.

Έτσι έγινε ένα μεγάλο προσκύνημα ο Άγιος Λουκάς, που εμείς ούτε που το φανταζόμασταν. Ποιος την ήξερε την Παναγία Δοβρά, εκτός από τους ανθρώπους της περιοχής μας. Σήμερα όμως κάθε μέρα θα περάσουν πούλμαν για να προσκυνήσουν τον Άγιο Λουκά.

Αυτό  και σε εμάς έχει δημιουργήσει πολλές πνευματικές υποχρεώσεις, ενώ η αδελφότητα εργάζεται για να εξυπηρετήσει τον κόσμο, άλλοι με πόνο για να παρακαλέσουν τον Άγιο. Ένας ναός που είναι 1000τμ. γεμίζει κάθε Τρίτη που έχουμε παράκληση. Χειμώνα, καλοκαίρι. Να ξέρετε ότι υπάρχουν πάρα πολλά θαύματα του Αγίου Λουκά στο μοναστήρι μας. Και στο βιβλίο του πατέρα Διονυσίου και στο δικό μου, υπάρχουν γραμμένα θαύματα που έγιναν απόν τον Άγιο Λουκά».

Η Κρύπτη του Αγίου Λουκά και ο Ευθύμης Βαρλάμης

Από το καλοκαίρι σε ειδικά και εντυπωσιακά διαμορφωμένο χώρο, λειτουργεί και η Κρύπτη του Αγίου Λουκά, όπου εκθέτονται τα έργα του αείμνηστου Βεροιώτη καλλιτέχνη καθηγητή Ευθύμη Βαρλάμη. Εξαιρετικοί πίνακες ζωγραφικής μέσα από τους οποίους αποτυπώνεται η ζωή του Αγίου, ενώ όπως μας αποκάλυψε ο Σεβασμιότατος, εκεί θα γίνει και η Κρύπτη του Απόστολου Παύλου.

Για την κοινή προσπάθεια του με τον Ευθύμη Βαρλάμη, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης μας είπε:

«Βρισκόμενος στην Αυστρία προκειμένω να μιλήσω με τον αείμνηστο Ευθύμη Βαρλάμη για τον Άγιο Παύλο, για την έκθεση που ήθελε να κάνουμε, γενομένης συζητήσεως αναφερθήκαμε στον Άγιο Λουκά και τα θαύματά του. Τότε ενδιαφέρθηκε και μου ζήτησε να του στείλω τα βιβλία για να τον γνωρίσει και φυσικά του τα έστειλα μαζί με την αυτοβιογραφία του Αγίου Λουκά.

Ο Ευθύμης Βαρλάμης μελέτησε τον βίο του Αγίου Λουκά και συγκινήθηκε τόσο που κάθισε και έκανε τους πίνακες. Έχει αποτυπώσει τόσο ωραία τον πόνο και το μαρτύριο του Αγίου μέσα σε αυτούς τους πίνακες, ΄Έτσι, λοιπόν, δημιουργήθηκε ένας νέος πόλος έλξης στην Παναγία Δοβρά, για να δουν τα έργα του Ευθύμη Βαρλάμη με το ιστορικό της ζωής του Αγίου Λουκά».

Αρχαία κάτω από το Βήμα Απόστολου Παύλου

Είναι γνωστό ότι εδώ και αρκετά χρόνια, ο Καθηγητής Ευθύμης Βαρλάμης πρότεινε να γίνει Κρύπτη του Απόστολου Παύλου κάτω από το Βήμα. Μία πρόταση η οποία γοήτευσε όσους την μελέτησαν, αλλά δεν μπορούσε να υλοποιηθεί στον συγκεκριμένο χώρο. Ο λόγος; Η ύπαρξη ρωμαϊκών αρχαίων κάτω από το Βήμα Απόστολου Παύλου.

 Αυτό μας αποκάλυψε ο Σεβασμιότατος κ. Παντελεήμονας.

«Οι σκέψεις του καλλιτέχνη και οι δικές μου ήταν κάτω από το Βήμα Αποστόλου Παύλου να κάνουμε κρύπτη και να μπουν εκεί τα έργα του. Ήταν δύσκολο όμως να γίνει εκεί, καθώς από κάτω υπάρχουν αρχαία ρωμαϊκά και άλλα. Αν την ανοίγαμε, δεν θα έκλεινε ποτέ καθώς θα έκανε την παρέμβασή της η αρχαιολογία. Προβληματίστηκα και είπα στον Ευθύμη Βαρλάμη πως δεν μπορεί να γίνει στο Βήμα. Έτσι μου ζήτησε να το κάνουμε αλλού. Έτσι οι συνεργάτες του και οι εδώ και οι αυστριακοί, είπαν ότι μπορεί να γίνει η κρύπτη στην Δοβρά, όπου υπάρχουν τα έργα του Αγίου Λουκά και θα γίνει νέα με αυτά του Αγίου Παύλου τα οποία είναι καταπληκτικά. Τα πήγα μάλιστα και στον Πατριάρχη τα οποία και τα ενέκρινε, ενώ ενθουσιάστηκε με το όλο σχέδιο της κρύπτης αυτής που θα είναι μέσα τα βήματα του Απόστολου Παύλου και η πορεία του στη Βέροια.

Όλα αυτά δεν έγιναν τυχαία. Θέλετε η Παναγία, θέλετε ο Άγιος Λουκάς, θέλετε ο Απόστολος Παύλος γίνονται όλα αυτά. Εμείς θα φύγουμε κάποια στιγμή. Αυτά θα μείνουν όμως. Και για την πόλη και πάνω απ΄ όλα για τις ψυχές των ανθρώπων ότι θα βρίσκουν εκεί ένα πνευματικό καταφύγιο, μέσα στον πόνο τους, μέσα στην ασθένειά τους, μέσα στην πίκρα τους. Παράλληλα θα είναι μια πνευματική όαση».

Με την περιουσία του Ηγούμενου

Κατά καιρούς ακούστηκαν πολλά αρνητικά σχόλια σε βάρος της Μητρόπολης και προσωπικά του Μητροπολίτη κ. Παντελεήμονα για τον «πακτωλό χρημάτων που δαπανήθηκαν στην Παναγία Δοβρά, όπου και μένει ο ίδιος και άλλοι 21 πατέρες. Την χλιδή δηλαδή» όπως αναφέρουν διάφοροι κακεντρεχείς πολίτες. 

Έτσι ο Σεβασμιότατος «προκλήθηκε» από εμάς και έδωσε την δική του απάντηση, όπως επίσης αποκάλυψε τον σημαντικό ρόλο που έπαιξαν διάφοροι άνθρωποι, με πρώτο απ΄ όλους τον Ηγούμενο της Μονής κ. Παντελεήμονα Κορφιάτη ο οποίος γιος μεγαλοεργολάβου από την Καλαμάτα διέθεσε την περιουσία του στην Παναγία Δοβρά.

«Άκουσα πάρα πολλά σχόλια και είπα ότι μπορείτε να έρθετε στην Δοβρά να δείτε που μένει ο Μητροπολίτης. Αν και το επισκοπείο μας είναι παλάτι, το άφησα και μένω σε ένα δωματιάκι στην Δοβρά και ένα σαλόνι όπου μαζεύονται όλοι οι πατέρες. Ούτε τα χρήματα για τον εξωραϊσμό τα έριξα εγώ. Ούτε της Μητροπόλεως ήταν τα χρήματα.

Σε πρώτη φάση τα χρήματα ήταν του ηγουμένου Παντελεήμονα ο οποίος από την πατρική, προσωπική του, περιουσία έριξε 200 εκατομμύρια δραχμές τότε. Επίσης τύχαμε και της βοήθειας του Μιχάλη Χρυσοχοϊδη ο οποίος τότε ως υπουργός έκανε παρέμβαση στους τότε υπουργούς οικονομικών να μας βοηθήσουν, όπως και έγινε.    

Έτσι έγινε το πρώτο κτήριο.

 Όσον αφορά το δεύτερο κτήριο που έγινε, πήγα εγώ στην Εγνατία Οδό που περνούσε μέσα από εκκλησιαστικά οικόπεδα και τους παρακάλεσα να μας βοηθήσουν. Μου ζήτησαν έναν προϋπολογισμό και τον πήγα για να αναλάβουν να κάνουν το σκυρόδεμα με όλα τα υλικά.

Από εκεί και πέρα έμεινε ένα κτήριο το οποίο έπρεπε να σοβατιστεί, να μπουν πόρτες και παράθυρα και  να επιπλωθεί. Αυτά πέρασαν χρόνια για να γίνουν με δικά μας χρήματα, από τους δικούς μας μισθούς και με κάποιες δωρεές φίλων.

 Επειδή έχω μια αγάπη με τα παλιά έπιπλα, όπου έβρισκα αγόραζα και τα αποθηκεύαμε. Όταν ήρθε η ώρα να το επιπλώσουμε, τα είχαμε έτοιμα και τα βάλαμε. Δόξα το Θεό είναι ένα ωραίο κτήριο το οποίο φιλοξενεί αρχιερείς από όλη την ορθοδοξία, πατριάρχες, και ποιος δεν έχει φιλοξενηθεί εκεί.

Πρόσφατα φιλοξενήθηκε ο πρώην πρωθυπουργός της Ρωσίας ο οποίος ήρθε για το Άγιο όρος και πέρασε και από εμάς. Είναι ένα εργαλείο στα χέρια μας που μας εξυπηρετεί. Ένα μοναστήρι χωρίς ξενώνα, δεν γίνεται. Αυτό βέβαια έχει την δική του παράμετρο.

Βοηθιέται και η πόλη μας. Όλος αυτός ο κόσμος που έρχεται κάτι θα αφήσει στην αγορά της Βέροιας. Εγώ και σ΄ αυτό απέβλεπα, για να βοηθήσουμε και τον τόπο μας. Το αρχονταρίκι που βλέπει ο κόσμος, είναι για τους επισκέπτες. Δεν μένουν εκεί ούτε εγώ, ούτε οι πατέρες. Εμείς μένουμε στο κελάκι μας που είναι τρία επί τρία. Τα παιδιά αυτά που βρίσκονται στο μοναστήρι, έχουν αφήσει περιουσίες και διπλώματα. Ότι γίνεται είναι προίκα για τον τόπο μας».