Γραφειοκρατία ή αδιαφορία;

ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ "ΒΕΡΟΙΑ" (3/4/23)

Το αδηφάγο κράτος με την γραφειοκρατία του ή η αδιαφορία των διοικήσεων και των αρμόδιων υπηρεσιών του Δήμου Βέροιας φταίνε για τον σοβαρότατο κίνδυνο που διατρέχει για να κατεδαφιστεί ένα ιδιαίτερης αξίας διατηρητέο κτίριο της πόλης; Είναι δύο ερωτήματα που πλανώνται μετά των πολιτών της Βέροιας μετά το άκουσμα από τον Δήμαρχο Βέροιας Κώστα Βοργιαζίδη στην πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, πως το διατηρητέο κτίριο «Καραναστάση» που βρίσκεται στην οδό Βερμίου βρίσκεται μπροστά στο φάσμα της κατεδάφισής του καθώς έχει χαρακτηριστεί «επικινδύνως ετοιμόρροπο».

Ο Δήμαρχος Δήμου Βέροιας, όπως και η πρώην Δήμαρχος Χαρούλα Ουσουλτζόγλου, θεωρούν πως το πρόβλημα έφτασε σε αυτόν το βαθμό λόγω της γραφειοκρατίας που υπάρχει, καθώς δεν εγκρίθηκε ακόμα από το Υπουργείο Πολιτισμού η μελέτη αποκατάστασης, ενώ ο Αρχιτέκτονας και Πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Δημήτρης Κουκούδης εκτιμά πως πέρα από τον τρόπο λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών, υπάρχει και αδιαφορία από τις αρμόδιες δημοτικές υπηρεσίες και κατ΄ επέκταση της Δημοτικής Αρχής.

Επιθυμία της δωρήτριας ήταν το συγκεκριμένο διατηρητέο κτίριο μετά την κατάλληλη αναστύλωσή του και αποκατάστασή του, να χρησιμοποιηθεί ως χώρος φιλοξενίας για τις ενίοτε επισκέψεις υψηλών προσκεκλημένων, καθώς είναι χώρος ιδιαίτερης αξίας με τοιχογραφίες και βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής.    

Ποιο είναι το κτίριο «Καραναστάση»

Χρήσιμες πληροφορίες για το εν λόγω ιδιαίτερης αξίας κτίριο μας δίνει ο Αρχιτέκτονας Δημήτρης Κουκούδης ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν ένας από αυτούς που παρακολουθούσε στενά τις διαδικασίες της αγοράς του κτιρίου από τον Δήμο Βέροιας, με χρήματα που διέθεσε η δωρήτρια Κορνηλία Κούσιου, χήρα Καραναστάση.

Συγκεκριμένα ο Δημήτρης Κουκούδης «το κτίριο της οδού Βερμίου στη Βέροια, είναι ένα κτίσμα του 1935 που χτίστηκε από τον κυρ- Γιάννη Χατζίκο, αδερφό του πατέρα της ευεργέτιδας Βούλας Χατζίκου,  κυρ- Νίκου Χατζίκου.  Χτίστηκε από ντόπιους τεχνίτες σε σχέδια που έφερε από την Ρουμανία ο Γιάννης Χατζίκος .Το κτίριο τιτλοφορείται ως κτήριο χήρας Καραναστάση επειδή με τα χρήματά της το αγόρασε η Δήμος Βεροίας (Κορνηλία Κούσιου, χήρα Καραναστάση, αδερφή των άλλων ευεργετών με χρήματα των οποίων χτίστηκε η ομώνυμη γέφυρα της πόλης)» αναφέρει ο βεροιώτης Αρχιτέκτονας και συμπληρώνει:

«Οι φωτογραφίες του κτιρίου, είναι της μελέτης αναστύλωσης που μου ανατέθηκε από τον Δήμο Βεροίας και εκπονήσαμε μαζί με την συνάδελφο Άννα Ματσκάνη το 2009. Ένα πραγματικό έργο τέχνης, σπάνιο δείγμα αρχιτεκτονικής. Καλλιτέχνημα άξιο να προστατευθεί με κάθε τρόπο» κατέληξε.

Δημήτρης Κουκούδης: Είναι άδικο να κατεδαφιστεί. Κάποιοι έχουν ευθύνη!!!

Στο άκουσμα πως υπάρχει σοβαρή περίπτωση να κατεδαφιστεί, ακολούθησαν τα διάφορα σχόλια σχετικά με την αδιαφορία και εγκατάλειψή του, έτσι ώστε σήμερα να βρίσκεται προ κατεδάφισης.

Ο Δημήτρης Κουκούδης δεν κρύβει τα λόγια του. Όπως ανέφερε στην εφημερίδα μας «όταν έχουμε χάσει τόσα ιστορικά κτίρια την εποχή, που δεν γνώριζαν τον τρόπο οι αρμόδιοι, για να μη πω κάτι χειρότερο, τώρα με τόση γνώση είναι άδικο να το αφήσουμε να πέσει . Μάλιστα η στατική του μελέτη τροποποιήθηκε εκ νέου από συνάδελφο, προς το βέλτιστο της αναστύλωσης του κτιρίου. Άραγε ποιος ευθύνεται με τόσες εγκεκριμένες μελέτες να φτάσουμε να ακούμε ότι μεθοδεύεται η κατεδάφιση αυτού του σπάνιου κτηρίου;» αναρωτήθηκε και έθεσε τα εύλογα ερωτήματά του:

«Η ανεπάρκεια των ευθυνόμενων υπηρεσιών του Δήμου; Οι σύμβουλοι της Δημαρχίας επί των τεχνικών θεμάτων; Η χρονική καθυστέρηση από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες που έχουν χρεωθεί την προστασία του;

Κάποιοι ευθύνονται που θα πεταχτεί στα σκουπίδια ένα αριστουργηματικό κτίριο που άξιζε κάθε φροντίδα κι ας μην είχε καμιά απολύτως χρήση. Απλώς αξίζει να συντηρηθεί η ύπαρξη του για τις επόμενες γενιές. Πως μπορούμε να αφήνεται ένα τέτοιο κόσμημα στο έλεος της πτώσης μετά από τόσα κτίρια που έχασε η πόλη. Τόση ιστορία, τόση τέχνη, να γίνει μπάζα και να πεταχτεί μαζί με τα χρήματα της ευεργέτιδας.

Κάποιοι έχουν ευθύνη γι αυτό. Ή όχι; Κανείς δεν έχει ευθύνη; Κανείς δεν θα επωμισθεί ολιγωρία και τις ανάλογες κυρώσεις;».

Κώστας Βοργιαζίδης: «Κόλλησε» το θέμα γιατί υπήρχαν σοβαρές διαφωνίες

Ο Δημήτρης Κουκούδης δεν ήταν σε θέση να μας ενημερώσει περισσότερο για το που βρίσκεται σήμερα ο «φάκελος Καραναστάση», ούτε και τι προηγήθηκε από τα προηγούμενα χρόνια και μέχρι σήμερα.

Έτσι ζητήσαμε από τον Δήμαρχο Βέροιας Κώστα Βοργιαζίδη να μας ενημερώσει για το τι έγινε για μια δεκαετία και πλέον και δεν προχώρησε η αποκατάσταση του κτιρίου «Καραναστάση» και φτάσαμε προ κατεδάφισης. 

«Η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Βέροιας ελέγχει όλα τα κτίρια τα οποία εμφανίζουν προβλήματα. Και το κτίριο «Καραναστάση» κρίθηκε ως επικινδύνως ετοιμόρροπο. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κατεδαφιστεί. Λόγω όμως της ιδιαιτερότητας του κτιρίου, καθώς κρίθηκε διατηρητέο και προστατεύεται, χρειάζεται άδεια από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ήρθε κλιμάκιο του Υπουργείου Πολιτισμού για να το δει και περιμένουμε ποια θα είναι η δική του απόφαση» μας είπε αρχικά για τις τελευταίες εξελίξεις που ανέφερε και στο Δημοτικό Συμβούλιο.

Αναφερόμενος όμως στο χθες και τι ακριβώς συμβαίνει με την μακρόχρονη, ουσιαστικά, εγκατάλειψη του διατηρητέου «κοσμήματος», ο Δήμαρχος Βέροιας μας είπε:

«Δεν προλάβαμε να καταθέσουμε φάκελο για αναπαλαίωση. Το αναθέσαμε στον μελετητή με διαγωνισμό για να κάνει στατική αποκατάσταση. Η μελέτη αυτή η οποία πήρε και καιρό για να γίνει, πήγε πρώτα στην υπηρεσία Νεοτέρων Μνημείων, στο πρώην Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης. Εγκρίθηκε η μελέτη και από εκεί στάλθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού. Όμως στο Υπουργείο έβγαλαν από την συγκεκριμένη μελέτη, δύο σελίδες με παρατηρήσεις, με διαφωνίες για τον τρόπο αποκατάστασης που ανέφερε η μελέτη η οποία είχε ήδη εγκριθεί από την Θεσσαλονίκη. Γιατί είναι ένα ιδιαίτερο κτίριο. Έτσι «κόλλησε» το θέμα γιατί υπήρχαν σοβαρές διαφωνίες με τον τρόπο αποκατάστασης που υποστήριζε ο μελετητής. Πάντως για να εγκριθεί η μελέτη από την Θεσσαλονίκη, σημαίνει ότι υπήρξε κάποια διαβούλευση, και μετά εγκρίθηκε» μας είπε ο Κώστας Βοργιαζίδης και τόνισε πως«στην συνέχεια άρχισαν να πέφτουν κάποια κομμάτια με σοβάδες, το έλεγξε η Πολεοδομία η οποία το έβγαλε επικινδύνως ετοιμόρροπο και τώρα περιμένουμε τι θα μας πουν από το Υπουργεί».

Τι ενέργειες έκανε ο Δήμος. Ενδιαφέρθηκε για την τύχη του κτιρίου;

Τόσο ο Αρχιτέκτονας Δημήτρης Κουκούδης, όσο και οι πολίτες , αναρωτιούνται τι έκανε η δημοτική αρχή, η πρώην και η σημερινή, ώστε να διασωθεί το κτίριο. Έδειξαν ενδιαφέρον; Έκαναν τις απαραίτητες ενέργειες; 

«Δεν μπορούσε να γίνει καμιά παρέμβαση από τον Δήμο γιατί έπρεπε να εγκριθεί η μελέτη. Αυτό ήταν το εμπόδιο. Προσωπικά έχω επικοινωνήσει πολλές φορές με τις υπηρεσίες του Υπουργείου για να πάρουμε μια απάντηση, γιατί «έτρεχε» πρόγραμμα όπου μπορούσαμε να το εντάξουμε για να αναπαλαιωθεί» μας είπε ο Κώστας Βοργιαζίδης και κατέληξε:

«Αν τελικά μας δοθεί άδεια να προχωρήσουμε στην αποκατάσταση-αναπαλαίωση, τότε το επόμενο βήμα θα είναι η ένταξή του σε κάποιο πρόγραμμα χρηματοδότησης. Αυτές είναι ακριβές «δουλειές». Υπάρχει επιπλέον ένα ποσό των 200.000 ευρώ από την Καραναστάση, αλλά δεν αρκούν για να αναπαλαιωθεί-αποκατασταθεί  το συγκεκριμένο κτίριο».

Χαρούλα Ουσουλτζόγλου: Είναι αμαρτία να χαθεί ένα εξαιρετικό κτίριο

Όπως προαναφέραμε, το κτίριο αγοράστηκε από τον Δήμο Βέροιας με χρήματα που διέθεσε η Κορνηλία Κούσιου, χήρα Καραναστάση, το 2009. Τότε Δήμαρχος Βέροιας ήταν η Χαρούλα Ουσουλτζόγλου η οποία διατηρούσε φιλικές σχέσεις με την ευεργέτιδα.

Απευθυνθήκαμε, λοιπόν, και στην πρώην Δήμαρχο για να μας πει όσα γνωρίζει σήμερα για την υπόθεση «κτίριο Καραναστάση».

«Το κτίριο «Καραναστάση» αγοράστηκε με υπόδειξη του Τμήματος Νεοτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού. Επί θητείας μου και με χρήματα της χήρας Καραναστάση το αγόρασε ο Δήμος για να σωθεί το πιο ωραίο διατηρητέο. Από κει και πέρα έγιναν μελέτες για την αποκατάσταση από τον Δημήτρη Κουκούδη, τον αείμνηστο Τέλη Σιδηρόπουλο και άλλους αρχιτέκτονες στην συνέχεια, οι οποίες εγκρίθηκαν από το Νεοτέρων Μνημείων και δεν εγκρίνονται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Έχει μπλοκαριστεί το θέμα ανάμεσα σ΄ αυτές τις δύο υπηρεσίες. Το κτίριο θα καταρρεύσει, κι αυτοί δεν μπορούν να συνεννοηθούν. Εκεί είναι το πρόβλημα» μας είπε η Χαρούλα Ουσουλτζόγλου και ολοκλήρωσε επισημαίνοντας:

«Είναι θέμα ελληνικής γραφειοκρατίας. Όπως είχε γίνει και με την γέφυρα των «Αφων Κούσιου». Παράταση στην παράταση και ένσταση στην ένσταση, αρχαιολογία για ένα χρόνο, κ.λ.π. Για το κτίριο «Καραναστάση» θα πρέπει το Υπουργείο να δει τι θέλει τελικά. Η νεοτέρων Μνημείων δεν θέλει να γκρεμιστεί. Αυτό είναι σίγουρο. Από κει και πέρα δημιουργούνται κάποια προβλήματα γιατί θα καταρρεύσει. Θα πέσει πάνω σε άνθρωπο.  Θα χαθεί ένα εξαιρετικό κτίριο και θα είναι αμαρτία. Σ΄ αυτό το κράτος, ούτε τον δωρητή σέβονται. Είναι τραγικό!!!».    

Νέο κτίριο με τα όλα τα χαρακτηριστικά

Συζητώντας με τον Δήμαρχο Βέροιας για το κτίριο «Καραναστάση», βάλαμε και τον προβληματισμό μας αν σε περίπτωση το Υπουργείο Πολιτισμού δώσει εντολή να κατεδαφιστεί, δεν μπορεί στο ίδιο σημείο (οικόπεδο) να ανεγερθεί νέο κτίριο με όλα τα χαρακτηριστικά που διαθέτει σήμερα, καθώς δεν είναι ένα απλό κτίριο, αλλά έχει χαρακτηριστεί ιδιαίτερης αξίας.

«Το καλύτερο απ΄ όλα είναι να γκρεμιστεί και να ξαναχτιστεί όπως ήταν. Να γίνει ένα ασφαλές κτίριο» μας είπε ο Κώστας Βοργιαζίδης και τόνισε ότι«το κτίριο έχει αποτυπωθεί σε κάθε λεπτομέρειά του. Μέχρι τώρα βγήκαν προγράμματα για κτίρια ιδιαίτερης αξίας, είτε για αποκατάσταση, είτε για την ανέγερση από την αρχή, σύμφωνα με την αποτύπωση κάθε λεπτομέρειάς του».   

Ως έσχατη λύση, σε περίπτωση που κατεδαφιστεί, θεωρεί την ανέγερση νέου κτιρίου και ο Αρχιτέκτονας Δημήτρης Κουκούδης. Όμως επισημαίνει πως πρέπει πρώτα να προστατευτούν οι πολλές τοιχογραφίες που υπάρχουν στο εσωτερικό του κτιρίου.

«Είναι μία στρατηγική, μία μεθοδολογία που ακολουθείται. Θα είναι ένα κτίριο εις ανάμνηση του προηγούμενου. Την Αγιά Σοφιά αν την ξανακάνουμε, δεν θα είναι ίδια. Θα είναι κάτι που μοιάζει με την Αγιά Σοφιά. Το κτίριο «Καραναστάση» έχει ένα σωρό τοιχογραφίες. Κάποιος πρέπει να μπει να τις σώσει. Πρέπει να αποκολληθούν και να αποθηκευτούν. Επίσης και οι πόρτες με τα παράθυρα θα πρέπει να κρατηθούν. Και αν θα γίνει το κτίριο αυτό, οι τοιχογραφίες και όλα τα υπόλοιπα, να μπουν στα ίδια σημεία εις ανάμνηση του παλαιού. Πρέπει να μείνουν αρχιτεκτονικά μέλη του κτιρίου, γιατί είναι η ιστορία του κτιρίου» μας είπε ο Δημήτρης Κουκούδης. 

Κομμάτια της νεώτερης ιστορικής μνήμης, λοιπόν, κηρύσσονται διατηρητέα αλλά καταρρέουν μέσα στο… χάσμα που ανοίγει η αδιαφορία και οι χρονοβόρες διαδικασίες. Και «θύμα» αυτών μπορεί να αποτελέσει και το εξαιρετικό κτίριο «Καραναστάση». Το απευχόμαστε!!!

ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ "ΒΕΡΟΙΑ" (3/4/23)