Σε οριακό σημείο ο κάμπος της Ημαθίας!

Η Βέροια και η ευρύτερη περιοχή της Ημαθίας μεγάλωσαν γενιές ολόκληρες επάνω στον πρωτογενή τομέα, με τη ροδακινοκαλλιέργεια να αποτελεί για δεκαετίες το «διαβατήριο» της τοπικής οικονομίας. Σήμερα, όμως, ο κάμπος βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι των τελευταίων ετών. Παγωνιές, ασθένειες, οικονομικές εκκρεμότητες και επιδημίες στο ζωικό κεφάλαιο δημιουργούν ένα εκρηκτικό μίγμα, αφήνοντας αγρότες και κτηνοτρόφους σε κατάσταση ανασφάλειας, με πολλούς να μιλούν ακόμη και για κίνδυνο εγκατάλειψης της παραγωγής.

Απώλειες άνευ προηγουμένου στη ροδακινοκαλλιέργεια

Οι δύο συνεχόμενες παγωνιές που έπληξαν τον κάμπο –σε συνδυασμό με την ταχεία εξάπλωση νέας ασθένειας στις ροδακινιές– έχουν επιφέρει τεράστιες απώλειες στην παραγωγή, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Οι παραγωγοί κάνουν λόγο για «καταστροφική διετία» και επισημαίνουν ότι η ζημιά δεν αφορά μόνο τη φετινή χρονιά, αλλά τη συνολική βιωσιμότητα των δενδροκαλλιεργειών, οι οποίες χρειάζονται χρόνια για να επανέλθουν.

«Αν δεν υπάρξουν άμεσα μέτρα, κινδυνεύουμε να δούμε χιλιάδες στρέμματα να εγκαταλείπονται», αναφέρει χαρακτηριστικά παραγωγός από περιοχή της Βέροιας, τονίζοντας ότι η κατάσταση έχει φτάσει σε σημείο καμπής. Πολλοί αγρότες σκέφτονται πλέον την εκρίζωση και την αλλαγή καλλιέργειας – ένα σενάριο που θα αλλοιώσει τον χαρακτήρα της περιοχής.

Ανησυχία και για το ζωικό κεφάλαιο

Την ίδια ώρα, οι κτηνοτρόφοι της Ημαθίας βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο της ευλογιάς, μιας ασθένειας που απειλεί το ζωικό κεφάλαιο και δημιουργεί φόβους για περαιτέρω οικονομική πίεση. Η πιθανότητα εξάπλωσης προκαλεί έντονη ανησυχία, καθώς, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, ο αντίκτυπος μιας επιδημίας θα έπληττε όχι μόνο τις κτηνοτροφικές μονάδες, αλλά και ολόκληρο τον κύκλο της τοπικής αγοράς.

Πέρα από τα φυσικά φαινόμενα και τα θέματα υγείας των καλλιεργειών και των ζώων, οι παραγωγοί βρίσκονται αντιμέτωποι και με το χρόνιο πρόβλημα των καθυστερήσεων στις πληρωμές. Οι εκκρεμότητες των ενισχύσεων και των αποζημιώσεων ξεπερνούν σε πολλές περιπτώσεις τον έναν χρόνο, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να δυσκολεύονται να καλύψουν βασικά λειτουργικά έξοδα, όπως καύσιμα, λιπάσματα, ζωοτροφές και εργατικό κόστος.

Η συσσώρευση των οικονομικών πιέσεων ήταν και ο λόγος που τις τελευταίες ημέρες σημειώθηκαν αλλεπάλληλες κινητοποιήσεις. Διαμαρτυρίες στην Αθήνα, συγκέντρωση έξω από τα γραφεία του ΕΛΓΑ στη Βέροια την περασμένη Παρασκευή, και –όπως όλα δείχνουν– πιθανή επιστροφή των μπλόκων σε κεντρικά σημεία του νομού, εάν δεν δοθούν άμεσες λύσεις.

Τσιάρας: «Στόχος μας είναι η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων

Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας παρουσίασε το σχέδιο της κυβέρνησης για την επιτάχυνση των πληρωμών μέχρι το τέλος του έτους, επιχειρώντας να κατευνάσει την οργή του αγροτικού και κτηνοτροφικού κόσμου.

Σύμφωνα με τον ίδιο, μέχρι το τέλος Νοεμβρίου πρόκειται να καταβληθούν:

-Η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης για την τρέχουσα χρονιά.

-Η πληρωμή του Μέτρου 23, συνολικού ύψους 178 εκατ. ευρώ, που αφορά ενισχύσεις για ειδικές δυσκολίες.

Παράλληλα, μέχρι το τέλος του 2025 σχεδιάζεται να κλείσουν όλες οι εκκρεμότητες:

-Ολοκλήρωση των οκτώ προγραμμάτων που καθυστερούν (Σπάνιες Φυλές, Κομφούζιο, Παλιά Βιολογικά κ.ά.).

-Πλήρης εξόφληση της βασικής ενίσχυσης.

-Καταβολή των αποζημιώσεων ΕΛΓΑ για τον παγετό.

-Πληρωμή της προκαταβολής για την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου στη Θεσσαλία μετά την κακοκαιρία «Daniel».

Ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι στόχος του Υπουργείου είναι να στηρίξει τον πρωτογενή τομέα χωρίς να διακινδυνεύσει η αξιοπιστία της χώρας απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, επισημαίνοντας ότι η διαφάνεια στη διαχείριση των πόρων αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα.

Το ακανθώδες θέμα της ευλογιάς

Αναφερόμενος στο κρίσιμο θέμα της ευλογιάς, ο Υπουργός σημείωσε ότι η κατάσταση απαιτεί ψύχραιμη και επιστημονικά τεκμηριωμένη διαχείριση. Υπενθύμισε ότι καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει προχωρήσει σε εμβολιασμό, καθώς όσες τρίτες χώρες το έκαναν δεν κατάφεραν μέχρι σήμερα να επιστρέψουν σε καθεστώς μη ενδημικό.

«Η απόφαση για το τι πρέπει να γίνει δεν είναι εύκολη ούτε ως ευθύνη ούτε ως επιστημονική διαδικασία», δήλωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι η επιτυχής αντιμετώπιση της ασθένειας προϋποθέτει στενή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων.

Θα αντέξει ο κάμπος;

Παρά τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, οι παραγωγοί της Ημαθίας εξακολουθούν να αισθάνονται ότι βρίσκονται στο όριο. Το ζητούμενο, όπως λένε, είναι όχι μόνο η άμεση καταβολή ενισχύσεων, αλλά και η χάραξη ενός μακροπρόθεσμου σχεδίου για την προστασία των καλλιεργειών και της κτηνοτροφίας από την κλιματική αλλαγή και τις νέες ασθένειες.

Ορισμένοι μάλιστα εκφράζουν φόβους ότι ο κάμπος ενδέχεται να ερημώσει σταδιακά, εάν συνεχιστεί η ίδια κατάσταση. «Χωρίς ροδάκινα, χωρίς ζώα και χωρίς νέους ανθρώπους στην παραγωγή, η Ημαθία θα αλλάξει για πάντα», αναφέρει έμπειρος παραγωγός της περιοχής.

Η αγωνία δεν περιορίζεται μόνο στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους. Τα αστικά κέντρα της Βέροιας, της Νάουσας και της Αλεξάνδρειας, που εξαρτώνται άμεσα από την οικονομική δραστηριότητα του κάμπου, παρακολουθούν τις εξελίξεις με ανησυχία. Ο πρωτογενής τομέας παραμένει ο βασικός τροφοδότης της τοπικής αγοράς και κάθε αναταραχή σε αυτόν επιφέρει άμεσα πλήγματα σε εμπόρους, μεταποιητές, μεταφορικές επιχειρήσεις και εργαζομένους.

Το στοίχημα της ανάκαμψης

Το ερώτημα που πλανάται πάνω από όλη την Ημαθία είναι απλό, αλλά επείγον: μπορεί ο κάμπος να ανακάμψει πριν να είναι αργά;

Η απάντηση θα κριθεί μέσα στους επόμενους μήνες, από την ταχύτητα των πληρωμών, την ικανότητα του κράτους να στηρίξει τις πληγείσες παραγωγές και τη διάθεση των αγροτών να παραμείνουν στη γη τους, παρά τις αντιξοότητες.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο πρωτογενής τομέας της περιοχής βρίσκεται σε κομβικό σημείο – και η διαχείριση της κρίσης θα καθορίσει την επόμενη δεκαετία για τη Βέροια και τον κάμπο της.

Τάσος Χαλκίδης: Δεν είμαστε ζητιάνοι…

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Γεωργών Βέροιας Τάσος Χαλκίδης δήλωσε στην εφημερίδα μας:

«Πραγματοποιήσαμε γενική συνέλευση στο Μακροχώρι, με τη συμμετοχή αγροτών από τους δύο αγροτικούς συλλόγους, για να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να διεκδικήσουμε αυτά που δικαιούμαστε. Δεν είμαστε ζητιάνοι· ζητάμε τα αυτονόητα.

Προχωρήσαμε σε κινητοποίηση και βρεθήκαμε στην Αθήνα. Συμμετείχα σε επιτροπή από την Ημαθία στη συντονιστική της κινητοποίησης, μαζί με κτηνοτρόφους. Ο υπουργός κ. Τσιάρας μας ενημέρωσε ότι στις 20 του μηνός θα ξεκινήσει η καταβολή των επιδοτήσεων για τους παραγωγούς και κάποια ποσά για τους κτηνοτρόφους. Αναφέρθηκε επίσης και στα ροδάκινα, λέγοντας ότι θα υπάρξει προκαταβολή για τις ζημιές από τον παγετό.

Του επεσήμανα ότι η ζημιά στους κτηνοτρόφους είναι μεγάλη, αλλά έρχεται καταστροφή και στα εσπεριδοειδή, στα ροδάκινα, στα βερίκοκα και γενικά στα καρποφόρα, λόγω της παραμόρφωσης που εμφανίζεται. Το 2024 πληρωθήκαμε. Το 2025; Αν αυτή η παραμόρφωση χτυπήσει τον κάμπο της Ημαθίας και της Πέλλας, θα ερημώσει ο τόπος.

Εδώ και δύο χρόνια δεν έχουμε επίσημη ενημέρωση από το Υπουργείο. Μας λένε ότι είναι ιός και καταπολεμάται, αλλά δεν έχει βγει επίσημη ανακοίνωση. Θέλουμε το Υπουργείο να πει ξεκάθαρα τι συμβαίνει, ώστε να ξέρουμε πώς να το αντιμετωπίσουμε. Εμείς ήδη κάνουμε ραντίσματα, όμως αν τελικά δεν είναι αυτό, ο κόσμος επιβαρύνεται άδικα.

Αν μέχρι τις 20 του μηνός δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά μας, θα προχωρήσουμε σε δυναμικές κινητοποιήσεις. Οι αγρότες εδώ είμαστε ενωμένοι. Με τον Αγροτικό Σύλλογο έχουμε συμφωνήσει, δεν είχαμε ποτέ κάτι να χωρίσουμε. Ο αγώνας είναι κοινός. Πήγαμε στην Αθήνα, μιλήσαμε με τον Υπουργό και τώρα βρισκόμαστε σε αναμονή. Δεν μπορούμε να ξεσηκώσουμε τον κόσμο χωρίς λόγο, αλλά δεν θα μείνουμε και άπραγοι.»

Γιώργος Γαλανομάτης: Ο κόμπος έφτασε στο χτένι

Δηλώσεις στην εφημερίδα μας, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο αγροτικός κόσμος της Ημαθίας, έκανε και Ο Πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Ημαθίας κ. Γιώργος Γαλανομάτης: 

«Η φετινή χρονιά είναι η χειρότερη των τελευταίων 20 ετών για τους δέντροκαλλιεργητές της Ημαθίας με ευθύνη της ίδιας της κυβέρνησης!!! Ο ανοιξιάτικος παγετός των καρπών το χαλάζι και ο ιός της παραμόρφωσης των καρπών που φέτος ήταν σε έξαρση στον κάμπο της Ημαθίας οδήγησε τους δέντρο καλλιεργητές στον οικονομικό μαρασμό και απόγνωση!!!

Μάταια πιστέψαμε τις ανοιξιάτικες δηλώσεις του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κυρίου Τσιάρα ότι μέχρι το τέλος Ιουλίου θα είχαν δοθεί προκαταβολές για τους ανοιξιάτικους παγετούς προκειμένου να στηρίξει η κυβέρνηση τους παραγωγούς να επιβιώσουν και να συνεχίσουν να καλλιεργούν.

Έχουμε φτάσει 40 μέρες πριν τα Χριστούγεννα και όχι μόνο προκαταβολές και αποζημιώσεις δεν πήραμε αλλά ούτε και την επιδότηση της βασικής ενίσχυσης που πληρωνόμασταν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ κάθε χρόνο μέχρι τέλη Οκτωβρίου δεν εισπράξαμε λες και ευθυνόμαστε εμείς οι πραγματικοί αγρότες για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Σε αντίθεση με τις ανοιξιάτικες δηλώσεις από τους κυβερνώντες για οικονομική βοήθεια και στήριξη έχουμε εισπράξει μόνο κοροϊδία και κούφια λόγια αφού μεταφέρουν κάθε μήνα τις πληρωμές που έπρεπε ήδη να έχουν γίνει από μήνα σε μήνα!!! Η απάντηση των δέντρο καλλιεργητών της Ημαθίας σε αυτήν την οικονομική εξαθλίωση και απαξίωση που βιώνουμε από την κυβέρνηση θα είναι δυναμική και συντριπτική αφού τα παιδιά μας με τα θα... θα.... θα....δεν  χορταίνουν ψωμί!!!

Ο κόμπος έφτασε στο χτένι που λέει και ο λαός μας!!! Εάν μέχρι τέλος Νοεμβρίου όπως μας υποσχέθηκε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κύριος Τσιάρας δεν ξεκινήσουν οι πληρωμές να είναι σίγουροι οι κυβερνώντες ούτε εμείς θα κάνουμε Χριστούγεννα με τις οικογένειές μας αλλά ούτε και αυτοί!!! Αυτό δεν είναι απειλή είναι κραυγή απελπισίας του αγροτικού κόσμου της Ημαθίας!!!!».

ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ (ΡΕΠΟΡΤΑΖ) ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ "ΒΕΡΟΙΑ" (17/11/25)