Μήνυμα του "Εν Σώματι Υγιεί" Α.Σ. ΑμεΑ Βέροιας για την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρίες 2025

Κάθε 3 Δεκεμβρίου μάς υπενθυμίζει κάτι που δεν θα έπρεπε να χρειάζεται υπενθύμιση: η ισότιμη συμμετοχή των Ατόμων με Αναπηρίες στην κοινωνία και τον αθλητισμό δεν είναι ούτε χάρη ούτε πολυτέλεια – είναι δικαίωμα. Ωστόσο, στην πράξη, η καθημερινότητα δείχνει πως τα πραγματικά εμπόδια δεν είναι μόνο εκείνα που φαίνονται.

Η Προσβασιμότητα που μένει στα χαρτιά:Τα τελευταία χρόνια γίνεται συχνά λόγος για την ανάγκη προσβασιμότητας στους δημόσιους χώρους και ιδιαίτερα στον αθλητισμό. Η θεωρία είναι ξεκάθαρη, οι ευρωπαϊκές οδηγίες επίσης – όμως η πράξη συχνά μένει πίσω. Σε πολλές πόλεις, οι αθλητικές εγκαταστάσεις εξακολουθούν να έχουν χωροταξικούς περιορισμούς:

- οι υποδομές είναι παλιές και δύσκολα προσαρμόζονται.

- οι διαδικασίες συμμετοχής σε προγράμματα άθλησης για ΑμεΑ δεν είναι πάντα ξεκάθαρες ή φιλικές.

Προσβασιμότηταδεν είναι μόνο η ράμπα στην είσοδο. Είναι και ο επαρκής φωτισμός, η σαφής σήμανση, η ασφαλής διαδρομή, η ψυχολογική ασφάλεια ενός χώρου, η εκπαίδευση του προσωπικού, η διάθεση για συμπερίληψη. Όλα αυτά μαζί συνθέτουν το περιβάλλον όπου ένα άτομο μπορεί πραγματικά να συμμετάσχει.

Τα "Αόρατα" Εμπόδια: Όταν η Κοινωνία δεν είναι έτοιμη:Ακόμη και όταν ο χώρος είναι προσβάσιμος, υπάρχει κάτι που δεν διορθώνεται με τεχνικές προδιαγραφές και αυτό είναι η στάση της κοινωνίας. Τα πιο επίμονα εμπόδια δεν είναι υλικά, είναι οι νοοτροπίες όπως:

- το επίμονο βλέμμα της έκπληξης όταν ένα άτομο με αναπηρία φτάνει για προπόνηση.

- η λανθασμένη υπόθεση ότι "δεν μπορούν", "δεν τους ενδιαφέρει", "δεν είναι ασφαλές".

- Η αδυναμία πολλών να δουν τον άνθρωπο και όχι τον περιορισμό.

Η αναπηρία συχνά γίνεται "ορατή" μόνο όταν κάποιο άτομο διεκδικεί χώρο που μέχρι χθες θεωρούνταν δεδομένος για τους άλλους: σε ένα γήπεδο, σε έναν διάδρομο τρεξίματος, σε μια διοργάνωση. Και εκεί φαίνεται καθαρά ότι η κοινωνική προσβασιμότητα χρειάζεται όσο και η χωρική.

Η Ισότιμη Συμμετοχή στον Αθλητισμό ως Καθρέφτης της Κοινωνίας: Ο αθλητισμός έχει μια μοναδική δύναμη: αποκαλύπτει την ουσία μιας κοινωνίας. Όταν ένας αθλητής με αναπηρία:

- βρίσκει χώρο,

- βρίσκει προπονητή,

- βρίσκει ομάδα,

- βρίσκει σεβασμό,

τότε αυτό σημαίνει ότι και η κοινωνία γύρω του έχει κάνει βήματα.

Όταν όμως συναντά εμπόδια – φανερά ή αόρατα – αυτό δείχνει πως έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας. Η αληθινή ισότητα δεν είναι να προσπαθούμε να "χωρέσουν" τα ΑμεΑ σε έναν ήδη υπάρχοντα κόσμο. Είναι να διαμορφώσουμε έναν κόσμο που τους ανήκει εξίσου.

Η Πρόσκληση προς Όλους μας:Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία δεν είναι απλώς μια μέρα ευαισθητοποίησης. Είναι μια υπενθύμιση ευθύνης:

- Στους δήμους, να επενδύουν σε αθλητικές υποδομές που σέβονται όλους.

- Στα σχολεία, να καλλιεργούν την κουλτούρα της συμπερίληψης από νωρίς.

- Στις αθλητικές κοινότητες, να ανοίγουν τις πόρτες τους σε όσους θέλουν να συμμετέχουν.

- Σε όλους μας, να βλέπουμε τον άνθρωπο και όχι το εμπόδιο.

Γιατί ένας χώρος μπορεί να είναι προσβάσιμος χωρίς να είναι συμπεριληπτικός. Αλλά ένας άνθρωπος μπορεί να κάνει έναν χώρο πραγματικά συμπεριληπτικό, με μια πράξη κατανόησης, ένα χαμόγελο, μια φυσική αποδοχή.

Η ισότιμη συμμετοχή δεν θα επιτευχθεί μόνο με τις αλλαγές στις υποδομές. Θα έρθει όταν αλλάξουμε όλοι μας τον τρόπο που βλέπουμε τη συμμετοχή, την προσπάθεια, τη διαφορετικότητα. Η αναπηρία δεν περιορίζει τον αθλητή, αλλά τα εμπόδια γύρω του τον περιορίζουν.

Και αυτά μπορούν – και πρέπει – να αλλάξουν.

Αλέξανδρος Καραϊωσήφ M.Res.
Εκπαιδευτικός Φ.Α. - Προπονητής ΑμεΑ
Οργανωτικός Γραμματέας Πανελληνίου Συνδέσμου
Προπονητών Παραολυμπιακών Αθλημάτων
Πρόεδρος ΚΕΔ/Ελληνικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ΑμεΑ
Ιδρυτής & Τεχνικός Διευθυντής "Εν Σώματι Υγιεί" Α.Σ. ΑμεΑ Βέροιας